Waarom de eActros geluid kan - en moet – produceren

Münsingen, een voormalig militair oefenterrein in de Zwabische Alb. Vogels tjilpen, krekels sjirpen, een zacht briesje gaat over het fantastisch mooie landschap. Verder hoort men – niets. De perfecte omgeving voor Dr. Kamal Idrisi, teamleider Outdoor Noise bij Daimler Truck AG, en zijn medewerkers. Hoezo? Om de eActros akoestisch te meten. En te controleren of aan de wettelijk voorgeschreven grenswaarden wordt voldaan. 'Dat alles moet worden getest. Onze testtraject in Münsingen is daarvoor ideaal, want er is geen verkeersgeluid of ander lawaai en heel weinig buitengeluiden,' legt Dr. Idrisi uit. "Dat is een zeldzaamheid."

In de kijker: Veiligheid.

Alle voertuigen moeten voldoen aan zowel minimum- als maximumcriteria voor geluidsniveaus buiten. Elektrische voertuigen die extreem stil kunnen zijn, voldoen soms niet aan deze eisen bij lage snelheden tot 20 kilometer per uur. "Vooral in de stad wordt zo'n stil voertuig als de eActros akoestisch nagenoeg onzichtbaar", aldus Idrisi. Een veiligheidsrisico. De EU-richtlijn over de veiligheid van elektrische en hybride voertuigen 'UN ECE R 138.1' specificeert wanneer een kunstmatig gegenereerd geluid, het AVAS (Acoustic Vehicle Alerting System), vereist is.

Geluid van de AVAS.

Werkplaatsmedewerker Sebastian Thenach brengt in Münsingen een eActros naar het ISO‑gecertificeerde, ongeveer 500 meter lange meettraject. Hoe nemen de voetgangers de eActros waar wat betreft de geluidssterkte? “Wij maken de basisgeluiden van voertuigen, zoals het optrekken en afremmen, in de eActros herkenbaar via het AVAS – door een snelheidsafhankelijke verhoging of verlaging van de toonhoogte,” legt Dr. Idrisi uit. Boven 20 km/u komt het band rijbaan geluid erbij, waardoor het geluidsniveau automatisch wordt verhoogd. Idrisi voegt eraan toe: “Mercedes‑Benz Trucks besteedt bijzondere aandacht aan het thema veiligheid. Daarom stellen wij aan de in de eActros ingebouwde AVAS duidelijk hogere eisen dan de wetgeving voorschrijft.”

– Dr. Kamal Idrisi, Teamleider Outdoor Noise bij Daimler Truck AG

Op het meetpunt staan een weerstation, fotocellen en microfoons klaar. De microfoons staan op twee meter van het midden van de rijbaan, net zoals voetgangers aan de rand van de weg. Verbindingskabels brengen de signalen naar de controlekamer, een klein huisje met een spitse voorkant. "Zo wordt het geluid afgebogen en niet op de rijbaan weerkaatst," legt Idrisi uit. "Daardoor worden de meetwaarden niet vervalst." De sterkte van het geluid, de geluidssterkte, wordt gemeten in decibels. De mate waarin het oor het volume waarneemt wordt uitgedrukt in dB (A).

Er ontstaat een sound.

Hoe ontstaat het voorwaartse geluid precies, d.w.z. de sound bij stilstand en tijdens het optrekken tot een snelheid van 20 km/u? 'Voor de AVAS in de eActros zijn we voor de sound van een Mercedes‑Benz personenwagen gegaan', legt dr. Idrisi uit. Voor de basissound wordt een ruisachtige geluidscomponent gemengd met een toon en afhankelijk van de snelheid via de voorste luidspreker afgespeeld. 'Het is belangrijk dat de sound van hoge kwaliteit is en het merk Mercedes‑Benz naar de buitenwereld toe vertegenwoordigt', zegt Dr. Idrisi. Na het vooronderzoek gingen we naar het meettraject in Münsingen. Hier hebben de experts van Daimler het systeem grondig getest.

De sound om vooruit te rijden komt uit een luidspreker met geïntegreerde regeleenheid. "Het klinkt als een zacht ventilatorgeluid. Dit wordt door de bestuurder niet als kunstmatig of storend ervaren, maar gaat harmonieus op in de omgeving." En: De eActros is al bij stilstand hoorbaar. "Voor ons was dit een veiligheidscriterium, want zo kan bijvoorbeeld een blinde voetganger een stilstaande maar rijklare vrachtwagen akoestisch waarnemen."

Aan welke eisen moet nog meer voldaan worden op het akoestische meettraject? "Feitelijk kan bij een nat wegdek het banden-rijbaangeluid het voertuig en ook de AVAS overstemmen. Voor de wettelijke keuring moet het wegdek daarom droog zijn om het voertuig met een gering banden-rijbaangeluid te kunnen controleren." Een voertuig met AVAS moet minstens 50 dB (A) (zachte radiomuziek) halen bij een snelheid van 10 kilometer per uur, en 56 dB (A) (radiomuziek op kamervolume) bij 20 kilometer per uur.

En hoe ziet de toekomst van de soundontwikkeling voor de eActros eruit? Er is veel feedback van de klant, zegt dr. Idrisi. 'Deze bevindingen zullen we uiteraard meenemen in de toekomstige ontwikkeling van AVAS.'

Foto’s en video: Alexander Tempel