De nieuwe zijderoute – in Kazachstan

De Kazachstaanse autoriteiten hebben een speciale vergunning aan ons verleend waarmee we ook zonder geldige kentekens door Kazachstan mogen rijden. We verlaten Almaty. Direct naast onze route loopt de grens tussen Kazachstan en Kirgizië. Deze grens loopt dwars door de uitgestrekte graslanden die in het zuiden worden begrensd door het ongeveer 2400 kilometer lange Tian Shan-gebergte. Dit gebergte met eeuwige sneeuw bedekte toppen zorgt voor een fraai contrast.

Sjasliek bij de truckstop.

Als de avond valt, nemen we eindelijk een pauze bij een nogal bijzondere truckstop: aan de rechter- en linkerzijde van de weg staan zeecontainers waarin restaurantjes en winkeltjes zijn gevestigd. Hier worden allerlei soorten producten van schapenvlees en -wol aangeboden: sokken, lederen jassen, koteletten en nog veel meer. De schapen worden voor de deur geslacht en het vlees wordt direct tot sjasliek verwerkt. De sjasliek wordt met Turks brood, tomatensalade en uien geserveerd – het is ongelooflijk lekker.

Dit royale gerecht staat in schril contrast met het spartaanse toilet van het restaurant: een houten hok midden in het veld. Er is in elk geval nog genoeg ruimte voor een uitbouw! We rijden nog een stuk verder naar de stad Taras en slaan op een bewaakt parkeerterrein ons kamp voor de nacht op.

De klok tikt.

Het is 6 uur. Na een snelle wasbeurt en ontbijt met spiegelei en koffie verlaten we het parkeerterrein. Als we het tijdschema willen aanhouden, mogen we niet treuzelen. Taras ligt achter ons, we rijden verder naar het westen. Bij Şımkent verlaten we de oost-westroute en buigen af naar het noorden. Op de borden staat de Russische stad Samara al aangegeven – nog 2163 kilometer.

Ijskoude douche.

De weilanden in deze regio lijken eindeloos. Herders op paarden begeleiden de enorme kuddes schapen en koeien. In de verte trekt een kamelenkaravaan voorbij. Ons pad wordt steeds weer door overstekende paarden gekruist. We nemen geen enkel risico en laten ze voorgaan.

Laat in de middag stoppen we bij een kleine truckstop en doen ons tegoed aan de meegebrachte kaas, salami en het Turkse brood. Het nagerecht bestaat uit meloen van de boer aan de andere kant van de vierbaans snelweg. Een zebrapad leidt ons 'veilig' naar de overkant. We moeten nog 400 kilometer tot onze eindbestemming voor vandaag: Qızılorda.

We bereiken de voormalige vestingstad Qızılorda bij zonsondergang. Bij de truckstop kun je voor omgerekend één euro douchen. Het water is ijskoud, dus na het douchen is de warmte van de standverwarming in de cabine meer dan welkom.

Temperaturen rond het vriespunt.

's Morgens worden we getrakteerd op vrieskou, en ook op een fantastische zonsopkomst. Na de urenlange rit door de Kazachstaanse steppe bereiken we de verboden zone rond de kosmodroom van Bajkonoer.

De grootste ruimtehaven ter wereld werd al in de tijd van de Sovjet-Unie gebruikt en wordt tegenwoordig aan Rusland verpacht. De zone mag alleen met een speciale vergunning worden betreden. Een taxichauffeur biedt ons voor 50 euro een rit naar Bajkonoer aan. We moeten de klok in de gaten houden en wijzen zijn aanbod daarom af. 

Een meer zonder water.

In een dorp midden op de steppe worden we gewenkt door lokale inwoners die gedroogde vis aan ons willen verkopen. Op de landkaart zien we dat we ten noorden van het Aralmeer rijden. Het ooit op drie na grootste meer ter wereld is grotendeels in een droge, dorre vlakte veranderd. Het is dat het Aralmeer op de kaart staat aangegeven, anders zouden we niet eens in de gaten hebben dat hier ooit een meer is geweest.

We rijden nog een paar uurtjes door tot de spoorassistent steeds vaker begint te piepen. Een duidelijke waarschuwing om het vandaag voor gezien te houden en een slaapplek te zoeken.

Richting de grens.

Als het licht wordt, blijkt dat we buren hebben gekregen. Naast ons zijn meerdere gezinnen uit Kirgizië neergestreken. De auto's, waaronder een Mercedes-Benz Vito, lijken wel pakezels: zelfs de daken zijn volgestapeld met bagage. Bij ons zou dat een boete voor overbelading en ontbrekende ladingzekering betekenen, maar hier in Kazachstan is het geen enkel probleem. De gezinnen hebben in Rusland gewerkt en zijn nu met hun hele hebben en houden op de terugweg naar hun thuisland Kirgizië.

Tijd om te vertrekken. De weg wordt tweebaans en het wegdek steeds slechter. Op de tegenoverliggende rijbaan is een oude truck de berm ingereden en de helling afgegleden. De chauffeur is door de kapotte voorruit ongedeerd naar buiten gekropen en staat nu naast zijn truck te telefoneren. Het zal nog wel even duren voordat hij wordt geholpen. Maar wij kunnen in elk geval met een gerust hart verder rijden.

Foto's: Eberhard Joos