Zwaar werk op hoge alpenweiden. Een dag met melkrijder Bernhard Niedermair

Levensmiddelenlogistiek

Melk volgens dienstregeling.

De mozzarella van Brimi uit Zuid-Tirool wordt niet alleen in heel Italië gewaardeerd, maar tot ver buiten de landsgrenzen. Voor de productie van deze kaasspecialiteit haalt Bernhard Niedermair melk op van de boerderijen uit de omgeving, bijvoorbeeld op de Seiser Alm. Met een Actros.

Een uitstekend humeur op 2.000 meter hoogte. Veel tijd om zich te verpozen heeft melkrijder Bernhard Niedermair echter niet, omdat alle ritten heel strak zijn gepland.


Het gaat slechts stapvoets vooruit. En steil omhoog. Onder de banden knerpt losliggend gesteente. Bernhard Niedermair draait aan het stuurwiel. Het lukt de Actros daadwerkelijk om in één keer om te draaien. Takken zwiepen tegen de cabine. Dan is Bernard op zijn bestemming aangekomen. Langs de kant van de weg staat een houten kist met daarin vier kannen vol verse melk. Bijna onder een rechte hoek met de weg loopt een stalen kabel de steile heuvel op. Als je ver naar achteren buigt, zie je helemaal boven een alpenhut staat. Van daaruit is de kist met de melkkannen als een kleine gondel naar beneden gelaten.

"Vroeger waren er heel veel boeren hier die zulke kabelbaantjes gebruikten om hun melk vanuit afgelegen alpenhutten naar beneden te krijgen," vertelt Bernhard, nadat hij de inhoud van de kannen met een slang naar de tank van zijn Actros 2544 heeft overgeheveld. 'Hier', dat is de Seiser Alm in Zuid-Tirool, een plateau dat tot meer dan 2.300 meter boven de zeespiegel ligt en in Europa bekendstaat als de grootste alpenweide. In de zomer laten heel veel boeren van lager gelegen boerderijen hun koeien daar op enorme weiden grazen, die beschermd worden door de rotspartijen van de Schlern en het Langkofelgebergte. Als koeien gelukkig kunnen zijn, dan zijn ze dat zeker op de Seiser Alm.



365 dagen per jaar verse melk.

Bernhard rijdt voor de Brixner Milchhof, afgekort 'Brimi'. Het bedrijf in het Eisacktal produceert verse melk en slagroom, ricotta en vooral mozzarella. De 'grondstof' daarvoor wordt geleverd door 1.100 boeren uit Zuid-Tirool, die als coöperatie bij het bedrijf behoren. Bernhard en zijn collega's zorgen voortdurend voor de bevoorrading. Met een vloot van twaalf vrachtwagens, waaronder twee Actrossen, rijden ze langs de boerderijen en alpenhutten en zorgen ze ervoor dat de melk hygiënisch wordt afgeleverd in de fabriek. "We zijn 365 dagen per jaar onderweg," zegt de 37-jarige chauffeur. "Midden in de zomer, hartje winter, en ook met Pasen en Kerstmis.“


Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.
Een ware uitdaging. Bij het ophalen van de melk op de Seiser Alm moeten Bernhard Niedermair en zijn collega's elke dag opnieuw hun chauffeurskunsten bewijzen.

Hun 'rayon' is niet heel erg groot. Maar hoeveel dit feitelijk van de melkrijders en hun trucks eist, wordt op deze dag op de alpenweide direct duidelijk. Bijvoorbeeld de weg naar het hoogst gelegen verzamelpunt op 2.050 meter. Terwijl zon en wolken elkaar steeds afwisselen, rijdt Bernard zijn Actros op hobbelig terrein de berg op. "Daarvoor heb je absoluut een betrouwbare vrachtwagen nodig met behoorlijk wat vermogen. En een goede retarder voor de weg terug", zegt de Zuid-Tiroler, die met Duits is opgegroeid maar ook vloeiend Italiaans spreekt. Gelukkig loont al het gezwoeg, want de twee tanks op het erf van de alpenhut bevatten ongeveer 1.500 liter melk.

Wanneer de chauffeur de enige aanspraak is.

Na een praatje met de beide boeren – één van hen heeft met de auto vanuit een alpenhut uit de buurt zijn melktank naar het verzamelpunt gereden – gaat de hobbelige rit gewoon verder. "Voor heel veel mensen hier boven ben ik op een gewone dag de enige aanspraak," zegt Bernhard. Hij werkt nu vijf jaar voor Brimi. Hij rijdt niet de hele zomer over de Seiser Alm, maar wisselt zijn route af met verschillende vrachtwagens. "Ik ben plaatsvervangend coördinator van de vloot en moet al onze routes en trucks kennen." De chauffeurs van Brimi rijden onder alle weersomstandigheden, maar in de winter ligt de grens op 1.400 meter hoogte. Maar ook dat is geen pretje. "Met een paar centimeter sneeuw kan het hier al gauw behoorlijk inspannend worden."



Bernhard stelt vooral de MirrorCam van de Actros 2544 op prijs, waarmee hij een beter zicht rondom de truck heeft. 's Ochtends heb ik altijd eerst de neiging om eerst in zo'n klassieke achteruitkijkspiegel te kijken, die al onze andere trucks nog steeds hebben. Maar daar kom je snel genoeg achter", zegt hij lachend. Ook de afslagassistent, die hem op voetgangers of fietsers attendeert, vindt hij heel behulpzaam. Vooral op de Seiser Alm, waar op deze dag grote groepen wandelaars en mensen op e-bikes aanwezig zijn, hoewel de zomer al naar zijn eind loopt.


Rechts uitstappen om gevaar te vermijden.

Voor de volgende melkkan langs de weg kan Bernhard zonder meer uitstappen zonder eerst andere verkeersdeelnemers te moeten laten passeren. De vrachtwagens van Brimi zijn namelijk allemaal uitgerust met het stuurwiel aan de rechterzijde. "Aan de straatkant uitstappen is te gevaarlijk en zou bovendien veel te veel tijd kosten." Omdat de melk snel verwerkt moet worden, zijn de ritten strak gepland. Vanochtend had Bernhard echter kort oponthoud vanwege een controle van de kaasmakersvereniging. Ook nu komt, net als een paar eerdere anderen, ook weer een boer naar hem toe om te vragen waar hij bleef. "Als ik een paar minuten te laat ben, worden ze al zenuwachtig," zegt Bernhard met een fijne glimlach. Waaruit blijkt dat de service volledig op rolletjes loopt, als een soort dienstregeling.

Nadat de laatste 'halte' is afgewerkt, rijdt hij terug naar het Eisacktal, en rijdt om ongeveer twee uur 's middags het terrein van Brimi op. "Ik begin 's ochtends om vijf uur, zodat ik ook nog van mijn beide kinderen kan genieten", zegt Bernhard. Maar eerst moet hij nog één ding doen. Hij sluit een enorme slang aan op een klep in de betegelde muur en spoedig stroomt de melk de fabriek in. Vanuit een flesje druppelt hij een beetje melk op een testcassette. "Ons laboratorium moet de melk vóór de verwerking onderzoeken." Pas als die groen licht geeft, kan de verdere verwerking tot mozzarella en andere producten worden uitgevoerd.


Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.
Alles draait om hygiëne. Alles wordt uitgevoerd aan de hand van strenge protocollen: de aanlevering van de melk, het uitvoeren van tests, reinigen van de vrachtwagens en de productie van de mozzarella.

Een paar minuten later klinkt er een lach als er op een display wordt gekeken. Bernhard heeft vandaag precies 11.000 liter afgeleverd. "Als ik opzettelijk zo'n rond getal zou willen afleveren, zou dat nooit lukken," zegt hij, en neemt afscheid om van zijn welverdiende vrije tijd te gaan genieten.


Foto's en video: Alexander Tempel

8 reacties